Semaglutide
Semaglutide wordt gebruikt bij de behandeling van diabetes type 2 en om af te vallen. De werkzame stof verbetert de werking van insuline en remt de eetlust. Omdat de maag bij semaglutide langzamer leegloopt, komen maag-darmproblemen vaak voor. Lees alles over semaglutide, het gebruik en relevante bijwerkingen.
Wat is Semaglutide en hoe werkt het?
Semaglutide bootst glucagon-like peptide (GLP-1) na, een hormoon dat door het lichaam wordt geproduceerd, en bindt zich aan zijn ankerplaatsen (receptoren). De werkzame stof behoort daarom tot de groep van GLP-1-receptoragonisten, afgekort GLP-1-RA.
Semaglutide zorgt ervoor dat de alvleesklier meer insuline produceert en afgeeft. Dankzij de insuline nemen de lichaamscellen meer suiker (glucose) op uit het bloed en daalt de bloedsuikerspiegel. Semaglutide vertraagt ook de maaglediging. Op deze manier komen de koolhydraten (“suiker”) in het voedsel langzamer in de bloedbaan terecht.
Bij gewichtsverlies spelen vooral de effecten op de hersenen een rol. Semaglutide werkt in de hypothalamus en hersenstam, waar de voedselinname wordt geregeld. Het verhoogt het verzadigingsgevoel en vermindert tegelijkertijd het hongergevoel.
Bescherming van hart en nieren
Studies tonen aan dat semaglutide en andere GLP-1 receptoragonisten gunstig zijn voor het hart en de nieren. Ze verminderen het risico op plotselinge hart- en vaatziekten (bijv. myocardinfarct, beroerte) en beschermen de nieren en vaten.
Absorptie, afbraak en eliminatie
Semaglutide wordt slecht opgenomen in de bloedbaan vanuit de maag. Daarom wordt het in tabletvorm gecombineerd met een natriumzout om de absorptie te verbeteren. De helft van de werkzame stof wordt na ongeveer een week afgebroken. De afgebroken werkzame stof wordt uitgescheiden via de urine en de ontlasting.
Wanneer wordt Semaglutide gebruikt?
Semaglutide wordt gebruikt bij volwassenen met type 2 diabetes om de bloedsuikerspiegel te verlagen. Het kan alleen worden toegediend (monotherapie) of in combinatie met andere middelen tegen diabetes.
Semaglutide wordt ook gebruikt bij patiënten met (ernstig) overgewicht om gewichtsverlies te bevorderen. De werkzame stof mag worden gebruikt vanaf een body mass index (BMI) van 30. In het geval van bestaande risicofactoren (zoals diabetes of coronaire hartziekten) mag semaglutide worden gebruikt vanaf een BMI van 27.
Belangrijk: uw ziekenfonds dekt de kosten van de behandeling als u diabetes hebt. Als je echter semaglutide wilt gebruiken om af te vallen, kan je arts alleen een particulier recept uitschrijven. De kosten moeten dus door de patiënt zelf worden betaald, tenzij zijn particuliere ziektekostenverzekering dit dekt.
Hoe kom ik aan geneesmiddelen die Semaglutide bevatten?
Voor preparaten die semaglutide bevatten is in Nederland, Oostenrijk en Zwitserland een recept nodig. U kunt het geneesmiddel verkrijgen bij een apotheek met een geldig recept.
Semaglutide voor overgewicht en obesitas is al goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). Het bijbehorende preparaat is echter nog in geen van de drie landen op de markt.
Wat zijn de bijwerkingen van Semaglutide?
De bijwerkingen van semaglutide hebben voornamelijk betrekking op het maagdarmkanaal. Meer dan één op de tien mensen meldt problemen zoals buikpijn, misselijkheid, diarree of constipatie en andere spijsverteringsproblemen tijdens de eerste één tot twee weken. Ontsteking van het maagslijmvlies en brandend maagzuur zijn ook mogelijk.
Maagdarmproblemen treden voornamelijk op aan het begin van de behandeling of na een dosisverhoging. Deze bijwerkingen verdwijnen meestal vanzelf na enige tijd.
Semaglutide bevordert ook galstenen. Hierdoor kan bij sommige mensen de galblaas ontstoken raken. Daarnaast hebben mensen die semaglutide injecties gebruiken soms last gehad van acute pancreatitis. Deze bijwerking kwam minder vaak voor bij gebruik van tabletten. Neem contact op met uw arts als u plotseling buikpijn krijgt.
Tijdens de behandeling kan een lage bloedsuikerspiegel vaker voorkomen. Het risico op hypoglykemie neemt toe als andere antidiabetica (vooral sulfonylureum) tegelijkertijd worden ingenomen.
In onderzoeken naar de bijwerkingen van semaglutide klaagden behandelde mensen heel vaak over hoofdpijn. Ze voelden zich ook vaak uitgeput. Duizeligheid kan ook vaak voorkomen bij semaglutide.
Haaruitval is een andere bijwerking. In de onderzoeken was de haaruitval echter meestal mild en verbeterde deze in de loop van de behandeling. Wanneer iemand semaglutide injecteert, treden er soms reacties op de injectieplaats op (bijv. roodheid). Sommige patiënten hebben ook allergische reacties op semaglutide. Deze reacties zijn zelden ernstig (anafylaxie).
Als diabetes het netvlies heeft beschadigd (diabetische retinopathie), zijn complicaties met semaglutide waarschijnlijker (bijv. bloeding in het glasachtig lichaam). Dit werd tenminste waargenomen bij patiënten die ook insuline injecteerden. Patiënten met retinitis pigmentosa die insuline en semaglutide gebruiken, moeten daarom regelmatig worden gecontroleerd door een oogarts.
Verhoogd risico bij algehele anesthesie: onder behandeling met semaglutide wordt de maaglediging vertraagd. De gebruikelijke vastenperiode voor een operatie moet daarom langer zijn voor gebruikers, of het geneesmiddel moet op tijd worden gestopt. Als de maag niet wordt geleegd, kan de maaginhoud worden ingeademd en een ernstige longontsteking veroorzaken. Maak uw behandelaars attent op uw behandeling met semaglutide!
Andere ongewenste bijwerkingen kunt u vinden in de bijsluiter van uw semaglutide geneesmiddel. Praat met uw arts of apotheker als u bijwerkingen opmerkt of vermoedt.
Hoe gebruikt u Semaglutide
Semaglutide is verkrijgbaar in injectievorm, d.w.z. toegediend met een injectiespuit, of in tabletvorm.
In injectievorm wordt semaglutide eenmaal per week door patiënten zelf onder de huid (subcutaan) geïnjecteerd. De injecties kunnen onafhankelijk van de maaltijden worden toegediend, in de buik, arm of dij. De behandeling begint meestal met een wekelijkse dosis van 0,25 milligram. De dosis wordt dan geleidelijk verhoogd met tussenpozen van minstens een maand. Dit helpt om ongewenste gastro-intestinale klachten te verminderen. De streefdosis bij de behandeling van diabetes is maximaal twee milligram, en 2,4 milligram voor semaglutide bedoeld voor gewichtsverlies.
Semaglutide is de eerste GLP-1 receptoragonist die is toegelaten in tabletvorm. Patiënten slikken de tabletten op een lege maag met een slokje water. Ze moeten ook minstens een half uur wachten voordat ze eten of drinken. De dosis van de tabletten wordt ook elke maand geleidelijk verhoogd, van drie tot zeven milligram per dag, en tot 14 milligram indien nodig.
Wanneer mag Semaglutide niet worden gebruikt?
Semaglutide is gecontra-indiceerd:
- bij overgevoeligheid of allergie voor de werkzame stof of andere bestanddelen van semaglutide,
- tijdens zwangerschap en borstvoeding,
- bij kinderen en adolescenten jonger dan 18 jaar, aangezien voor hen geen onderzoeksgegevens beschikbaar zijn.
Patiënten die momenteel problemen hebben als gevolg van een diabetische netvliesaandoening mogen ook geen semaglutide innemen. Anders lopen zij het risico op ernstige complicaties. Semaglutide is ook niet geschikt voor patiënten met ernstige nierinsufficiëntie.
Interacties met andere geneesmiddelen
Patiënten die tegelijkertijd anticoagulantia gebruiken, moeten bij voorkeur hun bloedstolling in de gaten houden wanneer ze semaglutide injectie gebruiken. Indien nodig moeten zij eerst hun stollingswaarden laten controleren in een laboratorium.
Als semaglutide in tabletvorm wordt toegediend en u neemt schildklierhormonen, dan is het raadzaam om uw schildklierwaarden regelmatig te controleren.
Mensen die ook andere diabetesmedicijnen gebruiken, moeten ook waakzaam zijn. Dit geldt vooral als ze sulfonylureum (bijv. glimepiride, glibenclamide) of insuline gebruiken. In combinatie met semaglutide is de kans op hypoglykemie zelfs groter. Artsen verlagen over het algemeen de dosis van andere diabetesmedicijnen om een dergelijke hypoglykemie te voorkomen.
Semaglutide vertraagt de maaglediging. Dit kan invloed hebben op de absorptie van geneesmiddelen die tegelijkertijd worden ingenomen. Vertel uw arts dus altijd over alle geneesmiddelen die u gebruikt. Zo kan hij/zij extra aandacht besteden aan het effect van elk geneesmiddel.
Zwangerschap en borstvoeding
Zwangere vrouwen mogen semaglutide niet gebruiken. Als u zwanger wordt, moet u stoppen met het innemen van semaglutide. Dit geldt ook als u een baby wilt krijgen. Omdat het lichaam een bepaalde tijd nodig heeft om de werkzame stof te elimineren, moet u ten minste twee maanden wachten tussen het stoppen met semaglutide en het plannen om zwanger te worden.
Belangrijk: neem contact op met uw arts als u semaglutide gebruikt en zwanger wilt worden. Hij zal een nieuwe behandeling met u bespreken. Zolang u semaglutide gebruikt, is het raadzaam om veilige anticonceptie te gebruiken. Bij voorkeur tot ten minste twee maanden na het stoppen van de behandeling, na overleg met uw arts.
Semaglutide mag ook niet worden gebruikt tijdens het geven van borstvoeding. Onderzoek bij ratten heeft aangetoond dat de werkzame stof overgaat in de moedermelk. Deskundigen kunnen niet uitsluiten dat dit een negatief effect kan hebben op het kind.
